انتشارات پیکره، تهران، 02166038619
دیباچه
سالهاست که متن رسالۀ ارزشمند «آدابالمشق» باباشاه اصفهانی را با نام استاد بزرگ خطِّ نستعلیق، میرعماد قزوینی منتشر میکنند. پروفسور محمد شفیع[1] با یافتن نسخهای از این رساله به خط باباشاه اصفهانی، این نسبت را رد کرد و سپس دکتر مهدی بیانی[2] و دیگران[3] بارها بر این اشتباه آشکار انتقاد کردهاند اما همچنان از باب غلط رایج، تکرارش ادامه یافته است[4].
در سال 1950 م. پروفسور محمد شفیع متن رساله را بر اساس نسخۀ کتابخانۀ دانشگاه پنجاب لاهور منتشر کرد اما خط این رساله که خود از آثار ارزشمند باباشاه و سندی ارزشمند است همچنان دور از چشم اهل خط و خوشنویسی باقی مانده بود؛ نیک میدانیم که از متون و رسالات آموزشی خوشنویسی، به ندرت نسخهای به خطِّ مؤلف میتوان یافت که ما را از تصحیح و مقابلهای بینیاز ساز.
در زمان اقامتم در هندوستان، فراغتی به دست آمد تا از دوست نویافتهام دکتر معین نظامی درخواست کردم که در صورت امکان تصاویر اسکن شدۀ این نسخه را تهیه و برایم ارسال کنند. ایشان نیز با کمال خوشرویی تصاویر رساله و ترجمۀ فارسی مقدمۀ پروفسور محمدشفیع را که به زبان اردوست، برایم فرستادند.
از حدود ده سال پیش به ارزشمندی و جایگاه راستین باباشاه پی برده و مطالعه در احوال و آثار وی را آغاز کرده و در این سالها با دستیابی به اسناد و آثار خاص و منتشر نشده، در پی تألیف کتابی مستقل دربارۀ وی هستم. کتابی که پیش رو دارید، شامل بخشی از این اطلاعات گرد آمده است که به یقین برای نخستین بار در منظر صاحبنظران قرار میگیرد و کاملترین معرفی باباشاه است که تاکنون منتشر میگردد.
[1] - اورینتل کالج میگزین، ش 101، 1950 م.
[2] - احوال و آثار خوشنویسان، صص 87-88
[3] - کتابآرایی در تمدن اسلامی، ص پنجاه و شش ؛ رسالاتی در خوشنویسی، ص 210
[4] - از جمله کتابت این رساله با انتساب به میرعماد به خط استاد کیخسرو خروش در سالهای اخیر.