نبودِ « نسخۀ خطی» در شعر سبک هندی

چکیده:

پیش از پیدایشِ چاپ در ایران، واژۀ «نسخه» و«دفتر» همانند و هم معنایِ «کتاب» در شعرِ فارسی به کار رفته است. در این مقاله، واژۀ نسخه و ترکیباتِ آن از شعر سبک هندی (از عرفی تا بیدل) استخراج و بررسی شده است و نیز نمونه‏هایی از کاربردِ واژۀ کتاب و دفتر از آثارِ همان سخنوران، آمده است تا هم معنایی این  واژگان در شعر فارسی آشکار گردد. همچنین روشن شده است که در شعر فارسی، ترکیبِ «نسخۀ خطی» تا دورۀ قاجار رواج نداشته و با پیدایشِ چاپ سربی و سنگی در نیمۀ نخستِ سدۀ سیزدهم، این اصطلاح در برابرِ نسخۀ چاپی و کتابِ چاپی ساخته شده است.